สมหมาย หรือ นิพันธ์ สุทธิมา เกิดที่ จ.ลำพูน เราถามถึงวันเดือนปีเกิดเขา เขากลับ ไม่ทราบวันเกิดเขาจริง มีเพียงวันสมมุติขึ้นมาเท่านั้น แม่เขาทิ้งเขาไปหลังคลอดและพ่อก็เสียชีวิตตามมา ตอนที่เขาอายุเพิ่งแค่ 2 ขวบ สมหมายต้องกลายเป็นเด็กกำพร้า ได้รับการเลี้ยงดูจากหลวงพ่อพล ซึ่งเขาเคารพนับถือเหมือนพ่อ เมื่อหลวงพ่อย้ายมาวัดแม่บง จ.เชียงราย เขาก็ได้ติดตามมาด้วย มาเรียนที่เชียงรายจนถึงตอนนี้เขาเรียนจบ ม.6 แล้ว
“สม หมาย” เขามีความฝันว่าอยากจะเป็นนักเตะทีมชาติไทย อยากจะพาบอลไทยไปสู่ระดับบอลโลก “สมหมาย” เริ่มเล่นฟุตบอลตั้งแต่เด็ก และเริ่มรู้สึกว่าชอบฟุตบอลมากๆตอนอยู่ ป.2 สมหมายเป็นเด็กที่มีทักษะดีมาก แต่เส้นทางฝันของเขาก็ต้องพบกับปัญหาใหญ่ “ ตอนอยู่ป.5 มี ทีมจากทางอำเภอจะมาดึงตัวผมกับเพื่อนสองคนให้เป็นตัวแทนของอำเภอ อาจารย์ขอสำเนาทะเบียนบ้านกับใบเกิด ตอนนั้นผมดีใจมากรีบวิ่งกลับไปที่วัด ไปถามหลวงพ่อว่า มีใบเกิดกับสำเนาทะเบียนบ้านไหม หลวงพ่อบอกว่าไม่มี จากนั้นมาผมก็ได้รู้ว่า ผมเป็นคนไม่มีสัญชาติ”
การ ไม่มีสัญชาติทำให้ขาดโอกาสในหลายๆด้าน ทั้งด้านการศึกษาที่ตอนนี้เขาเรียนจบแล้วแต่ไม่สามารถเรียนต่อได้ ไปสมัครงานที่ไหนเขาก็ไม่รับ เวลาเจ็บป่วยไปโรงพยาบาลก็ยุ่งยากและต้องเสียค่าใช้จ่ายเยอะ “ทุกวันนี้เวลาไม่สบายก็ไม่อยากไปโรงพยาบาลเลย” เวลาเดินทางไปไหนมาไหนก็ไม่สะดวก จะต้องไปทำใบขออนุญาตออกนอกพื้นที่ แต่ละครั้งก็ออกได้แค่ 7 วัน ส่วนมากเวลาไปไหนเขาก็ไม่ทำใบเดินทางก็ต้องเสี่ยงไป มี อยู่ครั้งนึงโดนตรวจแล้วยื่นบัตร เป็นบัตรบุคคลไม่มีสถานะทางทะเบียน ตำรวจเรียกเขาไปคุยแล้วบอกว่าจะไม่ให้ผ่านถ้าจะไปต้องกลับไปทำใบอนุญาต พอดีตอนนั้นเขาพกหนังสือพิมพ์ที่ตัวเขาได้ลงสื่อแล้วเอาไปให้ตำรวจดู และครูก็มายืนยันด้วย ตำรวจจึงให้ผ่าน
สม หมายฝันอยากเป็นนักเตะอาชีพ ตั้งใจฝึกซ้อมมาตลอด แต่เขาก็ไม่เคยได้ลงแข่งในสนามอย่างเป็นทางการเลยซักครั้ง เวลาจะไปแข่งที่ไหนเขาไปด้วยทุกครั้งแต่จะได้ลงแข่งในสนามเล็กๆเท่านั้น มีอยู่ครั้งหนึ่งที่ครูบอกว่าจะให้สมหมายลงแข่งด้วย เขาดีใจมากแต่พอถึงเวลาลงสนาม ฝ่ายตรงข้ามท้วงขึ้นมาว่าสมหมายไม่มีสัญชาติ ถ้าจะให้ลงแข่งมันผิดกติกา เขาก็ไม่ได้ลงสนามอีกตามเคย เขาเจอกับความผิดหวังครั้งแล้วครั้งเล่า ถามว่าเขาท้อมั้ย เขาบอกว่าท้อ ท้อทุกครั้ง เวลาจะไปแข่งที่ไหน ก่อนจะเข้าไปถามเขาก็รู้คำตอบเองอยู่แล้วว่าไม่ได้ แต่เขาก็ยังไปถาม ท้อแต่ไม่เคยถอยเขาหวังว่าซักวันเขาจะต้องไปให้ไกลกว่าที่เป็นอยู่ให้ได้ จนวันหนึ่งเขาได้เห็นโครงการนึงเขาสนใจอยากไปคัดตัวมากไปปรึกษาครู ครูแนะนำให้โทรไปถามว่าสามารถเข้าร่วมได้ไหม ครั้งนี้เขาคิดว่าคำตอบก็คงจะเหมือนกับทุกๆครั้ง แต่แล้วก็มาถึงจุดเปลี่ยนของชีวิตเมื่อได้รับคำตอบว่าถึงไม่มีสัญชาติก็ไป ร่วมโครงการได้ แค่สมหมายยืนยันว่าเกิดในประเทศไทย เป็นคนไทย เขามีโอกาสได้เข้าร่วมโครงการแคมป์ฟุตบอลของมูลนิธิไทยคม เขาผ่านการคัดเลือก 10 สุด ยอดนักเตะ และด้วยทักษะการเล่นที่โดดเด่นทำให้สมหมายเป็นที่สนใจของหลายๆสโมสรชั้นนำใน ประเทศไทย เขาได้รับการติดต่อและถูกทาบทามจากสโมสร ป.ต.ท.ระยอง ให้เข้าร่วมทีม แต่เพราะสมหมาย ไม่มีใบแจ้งเกิด ไม่มีสัญชาติ ทำให้เขาไม่สามารถเซ็นสัญญาเป็นนักเตะอาชีพได้ ชีวิตที่ยากลำบากแล้วยังต้องเสียโอกาสหลายๆด้านไปอีก
สมหมาย บอกว่าเรื่องสัญชาตินี้หลวงพ่อได้ติดตามให้ตั้งแต่ตอนเขาเรียนอยู่ ป.4 เคย ทำหนังสือสอบถามรายละเอียดเรื่องสัญชาติไปทางกระทรวงมหาดไทย แต่ก็ไม่ได้คำตอบใด เส้นทางฝันของสมหมายยังมืดมน เพราะมีหลักฐานทางราชการเพียงใบแทนใบเดียว (แบบบันทึกข้อมูลบุคคลไม่มีสัญชาติไทย) ทั้ง ทางหลวงพ่อ ครูอาจารย์ และตัวสมหมายเองพยายามไปคุยไปขอคำปรึกษาจากผู้รู้ จากหน่วยงานราชการแต่ก็ไม่เคยได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานราชการในพื้นที่ เลย อีกทั้งนายอำเภอก็โยกย้ายบ่อย คิดว่าอาจจะมีปัญหาเรื่องการประสานงาน บางคนก็เสนอแนวทางที่ไม่ค่อยจะดีนัก อย่างเช่น มีคนพยายามแนะนำให้สมหมายใช้สัญชาติพม่าเพราะมันง่ายกว่า แต่สมหมายเองได้ยืนยันว่าเขาเป็นคนไทยโดยกำเนิดเขาไม่ใช่คนพม่า พยายามอยู่นานแต่ไม่มีความคืบหน้า
จนสมหมายได้มีโอกาสเข้าร่วมโครงการ แคมป์มูลนิธิไทยคม เอฟเอ คัพ ฟุตบอลแคมป์ 2011 เขาได้รับคัดเลือกเป็น 1 ใน 10 สุด ยอดนักเตะแห่งประเทศไทย จากตรงนี้เริ่มได้ออกสื่อเริ่มมีคนรู้จักเขามากขึ้น พอหลายๆคนได้รับรู้เรื่องของสมหมาย มีหลายๆหน่วยงานยื่นมือเข้าช่วยเหลือเรื่องสัญชาติ และแล้วข่าวดีก็มาถึงเมื่อสมหมายได้รู้ว่า เขากำลังจะได้สัญชาติไทยตอนนี้ก็รอแค่ให้ทางอำเภอเรียกตัวไปถ่ายบัตร แล้วทุกอย่างที่ฝันก็จะไม่มืดมิดอย่างที่เคยเป็น
“ มา ถึงตอนนี้อยากขอบคุณท่านแรกเลยคือคนที่ชุบเลี้ยงผมมาตั้งแต่เล็กจนโต ดูแลทุกๆอย่าง ส่งเสียให้เรียนหนังสือและทุกๆอย่างที่เป็นตัวผมในวันนี้ พูดได้เลยว่าหากไม่มีท่านก็ไม่มีผมในวันนี้ หลวงพ่อพล พระครูวิศิฐพัฒนาคุณ เจ้าอาวาส วัดแม่บง จ.เชียงราย ขอบคุณ คณะครูทุกท่าน พี่ๆเพื่อนๆนักฟุตบอล สโมสร ป.ต.ท.ระยอง สโมสรเชียงรายยูไนเต็ด มูลนิธิไทยคม มูลนิธิกระจกเงา พี่ๆนักสื่อข่าว และอีกหลายๆท่าน ที่ให้ความช่วยเหลือให้โอกาสผม จนผมมีทุกวันนี้ได้ ตอนนี้ผมรู้สึกว่าความฝันของผมจะต้องเป็นจริงได้ ขอบพระคุณครับ”
“สัญชาติ”เรื่อง ที่ดูเหมือนจะเล็กน้อยสำหรับคนทั่วไป แต่จุดเล็กๆนี้กลับเป็นอุปสรรคทำให้เกิดผลลัพธ์อันมหาศาลต่อชีวิตหนึ่ง จากความผิดพลาดที่เขาไม่ได้ก่อ ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้น กลับเป็นสิ่งฉุดรั้งชีวิตเขาไว้ ทั้งความยากจน ยากลำบาก เป็นเด็กกำพร้าที่โตมาเพราะข้าวก้น
บาตร ขาด โอกาสที่จะใช้ปกติแบบคนทั่วไปเพราะ “ไม่มีสัญชาติ” จนชีวิตเหมือนมองไม่เห็นทาง แต่ด้วยจิตใจที่เข้มแข็งกับลูกบอลกลมๆอาศัยลานหน้าวัดเป็นที่ฝึกฝน ได้พาเขาก้าวผ่านมันไปได้แล้ว จากนี้ไปเขาจะมีชีวิตความเป็นอยู่ได้อย่างปกติ ไม่ต้องหวาดระแวงต่อสิ่งใด เขาสามารถเป็น สามารถทำทุกอย่างตามแบบที่เขาวาดหวังไว้ได้แล้ว หลายชีวิตหลายหน่วยงานคอยเฝ้าดูความสำเร็จของสมหมายอยู่ เราก็ขอเป็นอีกหนึ่งกำลังใจที่ขอให้สมหมายประสบความสำเร็จในชีวิต เส้นทางฝันของ “สมหมาย”จะไม่มืดมิดอีกต่อไป
